Op 14 september 2023 vondt het jaarljikse evenement ‘Ontmoeting in het Groen’ plaats. Namens het samenwerkingsverband ‘Samen Sterk in Brabant’ (SSib) werd de afgelopen editie georganiseerd door Staatsbosbeheer. Verschillende afgevaardigden van BPG en landgoedeigenaren namen deel aan de bijeenkomst. De bijeenkomst vond plaats in het Leenderbos. De dag werd geopend door de voorzitter van de stuurgroep van Samen Sterk in Brabant en wethouder van gemeente Maashorst; Franko van Lankvelt. Hierna volgde een gesprek met de boswachter van het Leenderbos, Erik Schram en loco-burgemeester van gemeente Heeze-Leende Jan de Bruijn die meer toelichting gaven op de uniekheid van het Leenderbos. Dit gesprek liet zien hoe een goede samenwerking tussen uitvoerder en (twee) gemeenten resulteerde in een grote stap in toezicht en handhaving tegen wildcrossers, vernielingen en brandgevaar. De nieuwe gedeputeerde ‘veiligheid’, Wilma Dirken, onderstreepte in de nabeschouwing het belang van het werk van de natuurinspecteurs in het buitengebied. Het belang en het succes van SSiB werd goed duidelijk tijdens de dag.
BPG Vereniging landelijk Brabant is partner van SSiB. SSib verzorgt de toezicht en handhaving in het buitengebied. De natuurinspecteurs van SSiB zijn 24 uur per dag, 7 dagen per week beschikbaar in het buitengebied. Zij zien erop toe dat gebruikers het milieu niet te zwaar belasten en treden op bij overtredingen. Leden van BPG mogen gebruik maken van de dienst van de natuurinspecteurs van SSiB. Mistanden in het buitengebied kunnen gemeld worden via 0900-9965432. Voor meer informatie over SSiB, klik hier.
Het landgoed Gorp en Roovert tussen Tilburg en de Belgische grens is het grootste bosgebied in handen van een familie. Eigenaar Harrie van Puijenbroek koestert ‘zijn’ bos. “Ik weet nog dat mijn vader zei: ‘Gorp en Roovert is van ons.’ Dat ik vroeg: ‘Welk stuk dan?’ En mijn vader reageerde met: ‘Nee, het héle bos is van ons’.”
Brabant bestaat voor 74.641 hectare uit bos. De familie die het meeste bos bezit in Brabant, is de familie Van Puijenbroek uit Goirle, bekend van de textielfabriek. De familie heeft zo’n 830 hectare Brabants bos in handen. De 45-jarige Harrie snapte er als klein jongetje niets van. Want hoe kun je nou als familie eigenaar zijn van een bos?
In 2015 nam hij het beheer over van zijn vader. “Ik vind het hartstikke leuk. Ik heb de mooiste baan van Nederland. Daar ben ik van overtuigd. Er kan er maar één hier in het bos beheerder zijn en gelukkig ben ik dat. De rest van de familie had daar niet heel veel interesse in.”
“Het beheer van een landgoed is heel fijn, maar ook wel een verantwoordelijkheid. Als bosbeheerder neem je alleen maar beslissingen die invloed hebben op de lange termijn.” Zo heeft Harrie nu te maken met de beslissingen van zijn ooms, zijn vader en zijn groot- en overgrootvader. En zo is hij op zijn beurt weer bezig met de toekomst. “Dus alle beslissingen die ik nu neem, daar krijgen straks mijn kinderen en kleinkinderen mee te maken.”
FPG zet zich in om knelpunten, die leden ervaren bij het beheer van bos, zoveel mogelijk weg te nemen
Bovengenoemd artikel geeft een goede indruk van de belangrijke rol die particuliere eigenaren spelen bij het beheren van bos. FPG constateert dat Rijk en provincie deze belangrijke rol steeds beter onderkent. FPG is hier blij mee. Het belang hiervan blijkt ook uit de bossenstrategie: ‘’Particulieren, die een derde van onze bossen beheren, dekken veertig procent van de beheerskosten met houtopbrengsten. Dat aandeel is belangrijk voor het economisch langetermijnperspectief van bosbeheerders. Op de lange termijn kunnen de inkomsten uit de andere belangrijke inkomstenbronnen, zoals subsidies, sterk fluctueren. Houtproductie is dan een betrouwbare basis van inkomsten.’’ Dit sluit aan bij de ambitie vanuit rijksoverheid om ruwweg 37.000 extra hectare bos aan te leggen.
Volgens FPG zijn natuurwaarden, recreatieruimte, houtoogst en CO2-vastlegging belangrijke functies van bos. Het kan jaren duren voordat maximaal kan worden geprofiteerd van deze functies. Bomen doen er namelijk tientallen tot honderden jaren over om volwassen te worden. In de bossenstrategie is hier een passende hoofdambitie bij geformuleerd. Deze luidt: ‘we willen het bos met al zijn functies zo goed mogelijk doorgeven aan toekomstige generaties’. FPG onderschrijft deze ambitie volledig. Het beheren met het oog op toekomstige generaties is wat bij leden van FPG in het bloed zit. Het totale oppervlakte grond van alle FPG leden bedraagt zo’n 600.000 hectare. Dat de leden van de FPG zo’n oog hebben op toekomstige generaties blijkt ook uit bovengenoemd artikel. FPG zet zich in om knelpunten, die leden ervaren bij het beheer van bos, zoveel mogelijk weg te nemen. Te denken valt aan minder complexe regelgeving en een minder grote administratieve last. Belangrijke voorwaarden voor bosbeheerders zijn; het eigendomsrecht, zeggenschap over het beheer en het hebben van langdurige zekerheid. Hier zet FPG zich voor in.
Afgelopen zaterdag bracht de BPG Damesdag ons samen op Landgoed Taamven waar mevrouw Hemels -Theuws eigenaresse van is. We werden door Bernadette Hemels, dochter van de eigenaresse en sinds kort de beheerder van het landgoed, ontvangen bij de Taamvenhoeve ten zuiden van de Valkenswaard.
Na de ontvangst hebben we een prachtige wandeling gemaakt over het landgoed dat grenst aan het natuurgebied De Malpie. Afgelopen jaren zijn er grote werkzaamheden geweest om de vennen weer in hun oorspronkelijke staat terug te brengen. Bijzonder is dat één van de vennen basisch (één van de weinigen in Brabant) wat een zeer gevarieerde fauna en flora met zich mee brengt.
Na de wandeling werd er tijdens een workshop de vraag gesteld hoe de Taamvenhoeve, die 25 jaar lang een uitspanning / restaurant is geweest, weer ingezet kan worden en zo voor het landgoed inkomsten kan genereren. Dat bracht een levendige discussie ter weeg.
Al met al een inspirerende middag! Voorjaar 2024 organiseren we de volgende damesdag.
Het bestuur van BPG Vereniging landelijk Brabant nodigt u van harte uit voor de Algemene Ledenvergadering op dinsdag 20 juni aanstaande op Landgoed Jachthuis Schijf (West-Brabant). Het belooft een interessante avond te worden met onderwerpen die voor alle particuliere eigenaren in het buitengebied van Brabant zeer actueel zijn. Tijdens deze avond zal Martha Bakker haar visie op de ontwikkelingen in het landelijke gebied, die nodig zijn om de uitdagingen, zoals de stikstofproblematiek, klimaatverandering, achteruitgang van biodiversiteit het hoofd te bieden, aan ons presenteren. Klazien Witteveen zal ons meer vertellen over de Groen-Blauwe Gerichte Gebiedsaanpak (uniek voor Brabant) en het Nationaal Programma Landelijk Gebied.
Programma
18.45: Ontvangst met koffie en thee
19.00: Algemene ledenvergadering (alléén voor leden)
20.00: Inleiding van Martha Bakker, hoogleraar Landschapsarchitectuur en Ruimtelijke planning aan Wageningen UR20.30; Presentatie Klazien Witteveen, Groen-Blauwe Gerichte Gebiedsaanpak en het Nationaal Programma Landelijk Gebied
21.00: Rondleiding op Jachthuis Schijf
22.00: Netwerkborrel
We sluiten het inhoudelijke deel af met een begeleide rondwandeling over het landgoed. Tot slot is er de gelegenheid om te netwerken en bij te praten tijdens de afsluitende borrel.
Aanmelden U kunt zich aanmelden door een mail te sturen naar info@landelijkbrabant.com. Geef daarbij aan of u als lid om 19.00 uur deelneemt of als relatie vanaf 20.00 uur! U ontvangt van ons de bevestiging met daarin het definitieve programma.
We zien uit naar uw komst en verwachten u op dinsdag 20 juni te mogen begroeten.
Maurits van Bouwdijks Bastiaanse, voorzitter van de Manifestpartners: “Wij roepen de politieke partijen op om in het nieuwe bestuursakkoord de maatschappelijke, economische en ecologische uitdagingen beter met elkaar in balans te brengen. Wij vragen het nieuwe provinciaal bestuur om de uitvoering, sturing op grond en governance op een duurzame en verantwoorde manier vorm te geven. Als Brabantse Manifestpartners denken wij graag mee over de concretisering van deze actiepunten.”
Pak opgaves in samenhang aan
“Wij vragen het nieuwe provinciebestuur om de opgaven voor stad en platteland rondom onder andere energie, verstedelijking en natuur in samenhang te benaderen, en zo concurrentie om de schaarse ruimte te verminderen. Stel als provinciebestuur heldere en realistische doelen en spelregels voor de ontwikkeling van Brabant; Schep duidelijke grenzen en voorwaarden en bied daarbinnen ruimte en middelen aan ondernemers om de doelen te behalen,” licht Maurits van Bouwdijks Bastiaanse toe.
Een lange traditie van samenwerking in Brabant
Van Bouwdijk Bastiaanse: “Onze provincie Noord-Brabant kent een unieke en lange traditie van samenwerken. Provincie en Manifestpartners werken nu al intensief samen aan opgaven in de leefomgeving. De Manifestpartners vertegenwoordigen in de volle breedte belangen rondom de fysieke leefomgeving en hebben de kracht om tot uitvoering te komen. De opgaven vragen om het verder versterken van onze samenwerking in de komende bestuursperiode“.
De Manifestpartners zijn: BPG vereniging landelijk Brabant, Zuidelijke land- en tuinbouworganisatie (ZLTO), Stichting Brabantse Milieufederatie, Vereniging Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, Stichting het Noordbrabants Landschap, Waterschappen Aa en Maas, de Dommel, Brabantse Delta en Rivierenland, Collectieven Agrarisch Natuurbeheer, Dierenbescherming.
De coalitievorming van het college van Gedeputeerde Staten van de provincie Noord-Brabant is in volle gang. Uiteraard volgt BPG Vereniging Landelijk Brabant de ontwikkelingen op de voet. Aan de formateur hebben wij laten weten wat wij belangrijk vinden. Hieronder de kern van onze boodschap:
Voor BPG Vereniging landelijk Brabant is het duidelijk dat grond, en het gebruik van gronden, een belangrijke bijdrage zal leveren aan de oplossingen die nodig zijn voor de diverse uitdagingen. Hierbij is een integrale en gebiedsgerichte aanpak onontbeerlijk. Wij pleiten voor het inzetten van zogenaamde ‘landschapsgronden’ als overgangszone tussen landbouw en natuur nabij kwetsbare gebieden. Een groot deel van de gronden rondom kwetsbare gebieden worden op dit moment voor landbouwdoeleinden ingezet. Door het inzetten van deze gronden als ‘landschapsgronden’ worden deze behouden voor de landbouw en kunnen ze worden ingezet voor de transitie van de landbouw richting een grondgebonden en natuurgerichte agrarische sector die minder emissies veroorzaakt. Voor BPG Vereniging landelijk Brabant staat hierbij voorop dat de kracht van agrarische ondernemerschap en particulier eigendom wordt gerespecteerd. Wij geloven niet in verplichte opkoop van agrarische bedrijven en het opzetten van een provinciale grondbank. Grond moet bij de eigenaar blijven en eigenaren dienen te worden gestimuleerd om vrijwillig mee te doen aan gebiedsprocessen.
Agrarische bedrijven die vrijwillig besluiten te stoppen moeten de mogelijkheid krijgen om nieuwe activiteiten te ontplooien. Eén van deze mogelijkheden kan de ontwikkeling van een nieuw landgoed zijn. Hierbij bestaat bij BPG Vereniging landelijk Brabant de wens om middels een uitgewerkt plan volgens de ‘rood-voor-groen regeling’ rode functies te realiseren. Hiertegenover staat de realisering van een aanzienlijk oppervlakte nieuwe natuur. Idealiter worden hierbij de vrijkomende agrarische gronden ingezet als ‘landschapsgronden’, waarbij er sprake is van een combinatie van natuur en landbouw. De totale oppervlakte kan in dat geval de status van een landgoed krijgen. Een stimulerende landgoederenregeling kan een bijdrage leveren aan de extensivering van de agrarische sector, realisering van natuur en bos en (kleinschalige) woningbouw. Op deze manier wordt er een bijdrage geleverd aan meerdere provinciale opgaven en heeft het een positief effect op de ruimtelijke kwaliteit van het landelijk gebied.
Namens BPG Vereniging Landelijk Brabant is bestuurder Frederik de Bruijne op 12 mei aanwezig bij een dialoogbijeenkomst met de informateur om te spreken over de inbreng van BPG en om kennis te maken met leden van Provinciale Staten
